Initiatiefgroep Leefomgeving Thesinge: terugblik en plannen

Nu, begin 2022, is er bijna 1,5 jaar verstreken sinds de Initiatiefgroep Leefomgeving Thesinge (ILT) begonnen is met haar inzet voor een goede inpassing van duurzame energie in ons landschap. Zoals bekend zet EcoThesinge zich in voor de energietransitie en neemt daarbij – net als wij – de energiebehoefte van het dorp als vertrekpunt. Waar EcoThesinge zich vooral richt op de transitie naar duurzame energie, richt ILT zich op onze directe leefomgeving. D.w.z., een energietransitie die goed rekening houdt met het behoud van het waardevolle landschap en van een gezonde en aantrekkelijke leefomgeving voor de dorpsbewoners en andere belangstellenden (bijv. recreanten). Met dit doel voor ogen heeft ILT – in goed overleg met EcoThesinge – zich in eerste aanleg vooral gericht op het beleidskader voor zonneparken van de gemeente Groningen. In de nabije toekomst gaan we ons ook richten op het nog nieuw te ontwikkelen gemeentelijk beleid voor windturbines en windparken en op de omgevingsvisie.

Beleidskader zonneparken
Zoals in een eerdere G&T al gemeld, hebben we op het concept-beleidskader gereageerd met inspraakreacties, en in gesprekken met de betreffende wethouder en zijn ambtenaren. Ook is er een bijeenkomst in het Trefpunt georganiseerd met leden van de gemeenteraad. Ten slotte is er ingesproken in de vergadering van de gemeenteraad zelf.
Onze inzet werd beloond: mede door onze inspanningen is het nu vastgestelde, definitieve beleidskader op meerdere punten sterk veranderd, en wel op een manier die de leefomgeving van dorpsbewoners beter beschermt:
• Oorspronkelijk stelde het college van burgemeester en wethouders (B&W) voor dat de zonneparken direct aan de dorpsrand gesitueerd zouden kunnen worden. Dat voorstel is gewijzigd. Bij de realisatie van zonneparken wordt nu uitgegaan van ten minste 150 meter afstand tot woningen en lintbebouwing, en in open landschappen moet ten minste 300 meter afstand gehouden worden tot woonbebouwing aan dorpsranden.

• Oorspronkelijk stelde het college van B&W de gemeenteraad voor om alleen bij twijfel aan het draagvlak voor een initiatief een draagvlaktoets te laten uitvoeren. Dat voorstel heeft de gemeenteraad aangepast. Een draagvlakonderzoek is nu vast onderdeel van de beoordeling van een initiatief. De gemeenteraad vindt het gewenst dat er voor elk afzonderlijk project draagvlak in de omgeving van het project is. Het draagvlakonderzoek wordt gedocumenteerd aan de gemeenteraad gepresenteerd voordat tot goedkeuring kan worden overgegaan. Hierdoor kan de gemeenteraad van geval tot geval een afweging maken of zij het draagvlak voldoende vindt.

• Oorspronkelijk hield het college van B&W als vuistregel een onderlinge afstand tussen zonneparken aan van 500 meter. De gemeenteraad wil een clustering van meerdere kleine zonneparken in een samenhangend gebied, zoals rondom een dorp, tegengaan. De gemeenteraad vindt het namelijk niet wenselijk dat rondom een dorp meerdere zonneparken van bijvoorbeeld 10 ha groot komen te liggen, zodat het dorp wordt ingebouwd door zonneparken.

We zijn heel blij met deze aanpassingen en hopen dat we hiermee een stap dichterbij een energietransitie in harmonie met de leefomgeving zijn gekomen.

Beleidskader windenergie
Maar zonneparken zijn niet de enige potentiële maatregel om tot meer duurzaam opgewekte energie te komen. De gemeente gaat daarom dit jaar ook bezig met het opstellen van een concept-beleidskader voor windturbines en windparken. Deze plannen vragen, nog meer dan de (kleine) zonneparken, om een aanpak waarbij de leefomgeving en de leefbaarheid in het dorp zwaar meegewogen worden. Immers, terwijl een klein zonnepark misschien achter bomen en groene hekken relatief harmonisch in het landschap ingepast kan worden, gaat dit in mindere mate op voor windturbines en windparken.
Zo zijn windturbines met een gangbare hoogte van 150 meter en meer duidelijk in het landschap aanwezig. Ook veroorzaken zij hinder door geluid, slagschaduw en trillingen; dit kan zelfs leiden tot ernstige gezondheidsschade, als niet een juiste afweging wordt gemaakt. Tevens kunnen windturbines een negatieve invloed hebben op de biodiversiteit. Windprojecten vragen dus om een goede afweging en ze vereisen – meer nog dan zonneparken – een grote afstand van de dorpsgrenzen en (losse) woningen en veel zeggenschap van de direct omwonenden. De gemeente hecht veel waarde aan de tijdige betrokkenheid van bewoners bij dit proces en is bezig met het opstellen van een beleid voor burgerparticipatie. Hierover hebben we vanuit ILT het gesprek gezocht met de gemeente. We zullen dit proces actief blijven volgen.

Hoe verder?
Het vaststellen van een beleid voor burgerparticipatie binnen de gemeente, een nieuwe Omgevingsvisie, en het beleidskader voor windturbines en windparken staan allemaal op de gemeentelijke agenda voor het jaar 2022. En dit is allemaal beleid dat de leefomgeving en de leefbaarheid in Thesinge en Garmerwolde, maar ook elders in de gemeente, nadrukkelijk kan beïnvloeden. ILT blijft deze ontwikkelingen actief volgen en zal in afstemming met EcoThesinge jullie regelmatig informeren over de voortgang.
Graag horen we van jullie, Thesingers en Garmerwolders, wat jullie van de bereikte resultaten vinden, en of jullie nog vragen en/of suggesties voor ons hebben voor het vervolg van de energietransitie in harmonie met de omgeving. Graag ontvangen we jullie e-mail aan leefomgeving.thesinge@gmail.com.

Namens Initiatiefgroep Leefomgeving Thesinge en EcoThesinge